Waarom is de Vbar nodig?
Sinds 1 januari 2025 handhaaft de Belastingdienst weer actief op schijnzelfstandigheid. Daarbij wordt gekeken naar de feitelijke samenwerking: is iemand in werkelijkheid een werknemer, ook al heet die ‘zzp’? De Vbar is bedoeld om meer duidelijkheid te bieden in dit soort situaties. Het doel is om opdrachtgevers en opdrachtnemers te helpen beter te beoordelen of er sprake is van een dienstbetrekking. Tegelijkertijd is er ook kritiek: sommige mensen vinden dat de Vbar juist voor verwarring zorgt.
De Vbar is op dit moment nog een wetsvoorstel. Het is op 7 juli 2025 ingediend bij de Tweede Kamer, met een beoogde ingangsdatum van 1 januari 2026. Of de wet daadwerkelijk in werking treedt, is nog onzeker. Er is politieke discussie over de inhoud en er bestaan zorgen over de uitvoerbaarheid en de gevolgen voor opdrachtgevers en zelfstandigen.
De toetsing in twee stappen
Wanneer de Vbar wordt aangenomen, introduceert het wetsvoorstel een eenvoudige tweestapsbeoordeling:
1. Is er sprake van werkinhoudelijke en organisatorische sturing?
Hierbij gaat het om de vraag: heeft de opdrachtgever invloed op hoe het werk wordt gedaan? Denk aan:
- Inhoudelijke instructies
- Werken volgens vaste procedures of roosters
- Controle op de uitvoering
- Inbedding in het team of de organisatie
Is er géén sprake van werkinhoudelijke en organisatorische sturing? Dan is er waarschijnlijk sprake van zelfstandigheid.
2. Werkt iemand voor eigen rekening en risico?
Hier kijk je naar de ondernemerskant. Voorbeelden van kenmerken van zelfstandig ondernemerschap zijn:
- Doet zelf acquisitie
- Heeft geen loondoorbetaling bij ziekte
- Heeft een eigen aansprakelijkheidsverzekering
- Draagt zelf risico’s (bijvoorbeeld bij fouten of uitval)
Bij twijfel volgt een afweging: waar ligt het zwaartepunt van de samenwerking? Volgens de Vbar geldt dat er pas sprake is van een arbeidsovereenkomst wanneer iemand wél onder werkinhoudelijke en organisatorische sturing werkt én géén ondernemersrisico loopt.
De arbeidsmarkt verandert voortdurend, blijf op de hoogte van actuele wet- en regelgeving.
Wat betekent dit voor jou?
Wanneer de Vbar wordt aangenomen, kun je hiermee vooraf beter inschatten of je met een zelfstandige werkt of eigenlijk met een werknemer. Dat geeft meer zekerheid, maar vraagt ook om een kritische blik op de praktijk. Want een contract zegt niet alles; het gaat om hoe er écht wordt samengewerkt.
Wat zegt de rechtspraak?
De Vbar staat niet op zichzelf. Rechters geven steeds meer richting aan de beoordeling van arbeidsrelaties. In juli 2025 zijn drie uitspraken gepubliceerd waarin de gezichtspunten uit het Deliveroo-arrest verder zijn ingevuld. De rode draad: de feitelijke samenwerking weegt zwaarder dan de vorm.
Daarnaast ligt er nog een ander voorstel: de Zelfstandigenwet. Deze legt de nadruk op autonomie en meer rechtszekerheid vooraf. Of die wet het haalt, is onzeker, maar het laat zien dat er meerdere initiatieven zijn om het grijze gebied rond arbeidsrelaties te verkleinen.
Heb je vragen over jouw inhuurbeleid of wil je sparren over hoe je risico’s rond schijnzelfstandigheid voorkomt? Neem gerust contact met ons op. We denken graag met je mee. Blijkt jouw zzp-inhuur niet rechtmatig te zijn? Lees dan hier meer over de mogelijke alternatieven.
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met arbeidsjurist mr. Iris van Rooij.