Een wirwar aan nieuwe regels
De WAB introduceert een wirwar aan nieuwe regels voor flexwerk. Zo moet het vaste contract aantrekkelijker worden voor werkgevers. Deskundigen zoals arbeidsrechtprofessoren en -economen plaatsen echter kritische kanttekeningen. Is de WAB wel voldoende om de arbeidsmarkt op orde te krijgen? De vrees bestaat dat de WAB leidt tot een ongewenste groei van het aantal zzp’ers. Nieuwe regelgeving om schijnzelfstandigheid te voorkomen stuit echter op veel kritiek en blijft daardoor tot nu toe uit.
WAB roept vragen op
De nieuwe regels zijn complex en blijken in de praktijk bij werkgevers en werknemers veel vragen op te roepen. Die vragen gaan vooral over de nieuwe regels rondom oproepkrachten. Mag je bijvoorbeeld een oproepkracht nog wel inzetten na een jaar en welke rechten en verplichtingen gelden dan?
De Minister van Sociale Zaken erkent dat de invoering van de WAB gepaard gaat met wrijving ‘zoals altijd bij een nieuwe wet’. Partijen moeten volgens hem wennen aan de nieuwe regels. Maar sluit het huidige (nieuwe) arbeidsmarktstelsel in Nederland dan nog wel aan bij de behoeften en omstandigheden van de huidige tijd en de toekomst?
De waarde van werk als uitgangspunt
Die essentiële vraag onderzocht de Commissie Borstlap. Op 23 januari 2020 presenteerde de commissie haar conclusies en rapport. Flexibilisering van werk is wereldwijd een trend, ook in Nederland. Flexibiliteit betekent vrijheid, voor zowel de werkgever als de werknemer. Dat heeft positieve effecten op de arbeidsmarkt, maar die vrijheid kent ook een keerzijde die soms nadelig is voor werknemers.
Daardoor dreigen in de toekomst steeds meer mensen aan de zijlijn te belanden. De commissie pleit daarom voor meer fundamentele hervorming. De Wetenschappelijke Raad voor Regeringsbeleid (WRR) kwam eerder met eenzelfde boodschap. Zij doen een oproep aan de maatschappij om een duidelijke keuze te maken: hoeveel is het ons waard dat iedereen mee kan doen?
Werk aan de winkel
De WAB is ondanks alle kritiek gewoon ingegaan. Maar het is duidelijk dat na invoering van de WAB de bredere discussie nog lang niet beslecht is. ‘Pleisters plakken is niet langer voldoende’, zegt de Commissie Borstlap. De benadering ‘vast versus flex’ lijkt achterhaald en niet constructief. ‘Flex’ terugdringen met negatieve prikkels werkt niet, zoals de voorganger van de WAB, de Wet Werk en Zekerheid, ook heeft aangetoond.
Wat is wel nodig? Een arbeidsmarktbeleid dat zowel werkgevers als werknemers met positieve prikkels activeert met een gezonde balans in flexibiliteit en aan iedereen eenzelfde bescherming (en daarmee duidelijkheid) toekent. Werk aan de winkel dus!
De toekomst van werk
De politiek en sociale partners zullen zich in 2020 ongetwijfeld laten horen over dit belangrijke thema. Er valt immers van alles te winnen, want in maart 2021 zijn wederom verkiezingen. De aanbevelingen van de Commissie Borstlap en WRR zijn dus goed getimed. Maar de politiek zal vooral haar eigen keuzes en afwegingen maken in hun visie op de arbeidsmarkt.
En hoe nu verder? Wachten tot de politiek met de volgende arbeidswet komt en besluit wat de toekomst van werk is? Natuurlijk niet, want werk is immers een gedeeld belang en er is werk genoeg op dit moment. Werk is en blijft waardevol voor ons allemaal. Daarom verbinden wij bij Driessen voor onze opdrachtgevers en medewerkers mens en werk, zodat iedereen een eerlijke kans krijgt om mee te doen. Ook de WAB verandert daar niets aan.
Vragen?
Heb je een specifieke vraag over de omgang met regelgeving vanuit de WAB in jouw organisatie? Onze specialisten adviseren graag. Stuur een e-mail of bel ons via 0492 – 50 66 66.
Bronnen: HR Praktijk (1) (2), RTL Z, Reguleringvanwerk.nl, WWR